Co to są odnawialne źródła energii (OZE)? Jakie są ich rodzaje?

O konieczności zrezygnowania ze źródeł energii, które znamy jako „tradycyjne”, mówi się coraz częściej. Dotyczy to przede wszystkim paliw kopalnych, których spalanie w celu pozyskania energii elektrycznej prowadzi do emisji dwutlenku węgla i zanieczyszczania środowiska. W zamian rekomenduje się zastosowanie tzw. OZE. Co to takiego? Jakie są rodzaje odnawialnych źródeł energii i korzyści z ich zastosowania?

Co to są odnawialne źródła energii?

Termin „odnawialne źródła energii” bywa mylący. Nie każdy wie, jakie źródła zaliczają się do OZE i co dokładnie je wyróżnia. Tymczasem są to po prostu takie źródła energii, których zasoby szybko się odbudowują, a więc nie ulegają one wyczerpaniu. Ponadto charakterystyczne dla energii odnawialnej jest możliwość ich wykorzystania w sposób, który jest względnie bezpieczny dla środowiska naturalnego, a więc np. nie wiąże się z ryzykiem emisji dwutlenku węgla lub innych szkodliwych substancji.

Czym się różnią od nieodnawialnych źródeł energii?

Czym zatem źródła nieodnawialne różnią się od źródeł odnawialnych? Są to przede wszystkim surowce kopalne, a więc węgiel, gaz ziemny czy ropa naftowa. Powstawały one na Ziemi wiele lat temu i przez bardzo długi czas. Co prawda istnieje szansa na odtworzenie ich zasobów w przyszłości, ale na pewno działoby się to przez długi czas. Nie jest możliwe podtrzymanie energetyki opartej o wykorzystanie paliw kopalnych, ponieważ szybkość ich wykorzystania znacznie przewyższa tempo, w jakim się odnawiają. Ponadto ich wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej zwykle wiąże się z negatywnym wpływem na środowisko naturalne, a także zdrowie ludzi

Co należy do odnawialnych źródeł energii?

Kurczące się zasoby paliw kopalnych oraz konieczność ograniczenia emisji zmotywowały ludzkość do wynalezienia różnych sposobów korzystania z energii odnawialnej. Można ją pozyskiwać z wielu źródeł, takich jak słońce, wiatr, woda, ziemia. Poniżej znajdziesz najczęściej używane odnawialne źródła energii i sposób ich wykorzystywania.

Energia słoneczna

Słońce to dziś najpopularniejsze źródło energii wśród prywatnych inwestorów. Co ciekawe, może być wykorzystane na dwa sposoby. Dzięki urządzeniom znanym jako kolektory słoneczne możliwa jest bezpośrednia produkcja ciepła używanego najczęściej do ogrzewania wody użytkowej. Znacznie popularniejsze są jednak panele fotowoltaiczne, które okazują się bardzo wydajną metodą produkcji prądu do wykorzystania na dowolne cele.

Współcześnie to właśnie fotowoltaika odpowiada za większość inwestycji OZE. Popularne są szczególnie mikroinstalacje fotowoltaiczne wykorzystujące energię promieniowania słonecznego do produkcji prądu na potrzeby własne gospodarstwa domowego lub firmy.

Energia wiatrowa

Energię wiatru wykorzystuje się za pomocą specjalnych turbin, które przekształcają produkowaną w ten sposób energię kinetyczną w energię elektryczną. Istnieje możliwość budowanie ferm wiatrowych zarówno na lądzie, jak i na wodzie. Wiatr to bardzo popularne odnawialne źródło energii, którego znaczenie prawdopodobnie również będzie wzrastać.

Energia wodna

Siła przepływającej wody jest bardzo duża, co sprawia, że może ona być bardzo dobrym, ekologicznym źródłem energii. Wykorzystuje się ją, budując systemy spiętrzeń, zapór, turbin i strumieni, które pozwalają generować energię kinetyczną zamienianą na prąd. Można wykorzystywać również energię prądów i pływów, czyli regularnych zmian poziomu wody w morzach i oceanach. Służą do tego elektrownie pływowe. Taki sposób produkcji energii jest jednak raczej mało popularny ze względu na wysokie koszty produkcji.

Energia biomasy

Źródłem energii może być też biomasa. To różnego rodzaju substancje pochodzenia zwierzęcego i roślinnego, które podlegają procesowi biodegradacji. Fermentacja biomasy prowadzi do powstawania tzw. biogazu, który może być wykorzystywany jako biopaliwo. Jej spalanie prowadzi zaś do pozyskiwania energii. Niektórzy twierdzą jednak, że biomasy nie można nazwać źródłem do końca odnawialnym czy też ekologicznym, ponieważ jej spalanie prowadzi do powstawania pyłów zawieszonych.

Energia geotermalna

Energia geotermalna pochodzi z wnętrza ziemi i wykorzystuje ciepło wody i skał znajdujących się w jej głębi. Aby pozyskać energię cieplną z ziemi, należy się zagłębić w jej wnętrze nawet na kilka kilometrów, dlatego jest to dość trudne w wykorzystaniu źródło. Pozyskana w ten sposób gorąca woda lub para wodna może być następnie przekształcona w prąd. Częściej używa się jednak geotermalnej energii cieplnej.

Jej wykorzystanie w warunkach przydomowych umożliwiają pompy ciepła. To coraz popularniejsze nowoczesne i ekologiczne urządzenia służące do ogrzewania budynków. Oprócz pompy ciepła gruntowej, która pobiera ciepło z ziemi, można też zastosować pompę wodną lub powietrzną.

Jakie są korzyści wykorzystywania odnawialnych źródeł energii?

Korzyści z wykorzystania odnawialnych źródeł energii dotykają każdego człowieka. Wiążą się bowiem nie tylko z ochroną środowiska naturalnego.

Do najważniejszych zalet OZE należą:

• ekologia – brak lub minimalna ilość emisji dwutlenku węgla i innych szkodliwych substancji;
• dostępność – energia z wiatru czy słońca jest dostępna w zasadzie wszędzie; wystarczy zastosować odpowiednie systemy umożliwiające jej wykorzystanie;
• niezależność – przede wszystkim od dostaw surowców;
• odnawialność – OZE odnawiają się w krótkim czasie, dlatego nie ma ryzyka uszczuplenia ich zasobów;
• bezpieczeństwo – infrastruktura pozwalająca pozyskiwać energię z OZE działa w bardzo bezpieczny sposób;
• obniżenie kosztów pozyskania energii – pozyskiwanie ciepła czy prądu z OZE jest coraz bardziej opłacalne.

Obecnie stosowane technologie są bardzo skuteczne, a ich montaż staje się coraz tańszy. Jednocześnie są nadal udoskonalane, dlatego istnieje szansa, że w przyszłości instalacje korzystające z OZE będą jeszcze tańsze.

Odnawialne źródła energii w Polsce

Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w Polsce nie dorównuje wielu krajom Unii Europejskiej, ale systematycznie wzrasta. Średni udział energii odnawialnej w całkowitej produkcji w 2020 roku wyniósł 18%.

Wśród źródeł OZE w Polsce największą moc mają elektrownie wiatrowe (ok. 49%). Słońce odpowiada już za pozyskiwanie ok 34% energii odnawialnej. W następnej kolejności według danych z marca 2021 r. są woda (8%), biomasa (7%) i biogaz (2%). Najszybciej przybywa instalacji słonecznych.

Produkuj własny prąd dzięki instalacji OZE

Chcesz korzystać z ekologicznych, tanich źródeł energii? Zainwestuj w OZE w swoim domu lub firmie poprzez instalację fotowoltaiki, pompy ciepła lub kolektorów słonecznych. Skontaktuj się z Erato Energy, by skorzystać z porady ekspertów i dobrać najlepsze dla siebie rozwiązanie. Chętnie pomożemy Ci wprowadzić korzystne dla środowiska zmiany i obniżyć wysokość rachunków!